Zo beleef je Malta op zijn mooist: barokke steden, kalkstenen kliffen en azuurblauwe inhammen

Zin in een compacte eilandtrip vol geschiedenis, azuurblauwe baaien en mediterrane smaken? In Malta wandel je van UNESCO-parel Valletta en de stille stegen van Mdina naar megalithische tempels, duik je bij wrakken en grotten, en relax je bij Golden Bay of de Blue Lagoon op Comino. Met korte afstanden, goed openbaar vervoer en de beste reistijd in lente en herfst haal je moeiteloos het meeste uit je dagen.

Wat en waar is Malta ()

Malta is een compacte eilandstaat in de Middellandse Zee, ongeveer 90 kilometer ten zuiden van Sicilië en ten noorden van Noord-Afrika. Het land bestaat uit een archipel (een groep eilanden) met drie hoofdeilanden: Malta (het grootste en meest stedelijke), Gozo (groener en rustiger) en Comino (klein en beroemd om de Blue Lagoon), plus enkele onbewoonde eilandjes. De hoofdstad is Valletta, een vestingstad uit de tijd van de ridders van de Orde van Sint-Jan, die samen met de megalithische tempels en het ondergrondse Hypogeum tot de UNESCO-werelderfgoedlijst behoort. Je hoort er vooral Maltees en Engels als officiële talen, terwijl Italiaans veel wordt begrepen.

Malta is lid van de EU en Schengen, gebruikt de euro en hanteert de Centrale Europese Tijd (met zomertijd). Het klimaat is typisch mediterraan: zachte, natte winters en lange, droge zomers met veel zonuren. Het landschap is rotsachtig met kliffen, baaien en enkele zandstranden, en de zee is helder, wat duiken en snorkelen populair maakt. Ondanks het kleine oppervlak vind je een mix van historische lagen – van Feniciërs en Romeinen tot Arabische invloeden en Britse erfenis, zoals links rijden en stekkers van type G. Alles ligt dicht bij elkaar, met bussen en veerboten die je snel tussen steden en eilanden verbinden.

Ligging, eilanden en snelle feiten

Malta ligt in het hart van de Middellandse Zee, ongeveer 90 kilometer ten zuiden van Sicilië en ruim 280 kilometer ten oosten van Tunesië. De archipel telt drie bewoonde eilanden: Malta (het hoofdeiland), Gozo (groener en rustiger) en Comino (klein, bekend om de Blue Lagoon), plus onbewoonde eilandjes zoals Cominotto, Filfla en St. Paul’s Islands. De oppervlakte is circa 316 km², met zo’n 540.000 inwoners en Valletta als compacte hoofdstad.

Je redt je makkelijk met Maltees en Engels als officiële talen, je betaalt met de euro, rijdt links en gebruikt stekkers type G. De tijdzone is CET met zomertijd (CEST). Het klimaat is mediterraan met meer dan 3.000 zonuren per jaar; de warmste maanden zijn juni tot en met september. Vluchten vanaf Amsterdam of Brussel duren ongeveer drie uur. Ferries verbinden Malta met Gozo en Comino en bussen rijden frequent over het hoofdeiland.

Waarom Malta een unieke bestemming is

Malta combineert een ongewoon rijke geschiedenis met een ontspannen eilandleven op een zeer compacte oppervlakte, waardoor je in één dag moeiteloos van prehistorische tempels naar barokke forten en levendige kustdorpen hopt. De megalithische tempels behoren tot de oudste ter wereld, Valletta is UNESCO-werelderfgoed en Mdina voelt als een tijdcapsule. Tegelijk geniet je van helder water, topduikspots en baaien zoals de Blue Lagoon.

Het taal- en cultuurlandschap is een mix van Maltees met Semitische wortels, Engels als tweede voertaal en duidelijke Italiaanse invloeden, wat eten, muziek en feesten extra kleur geeft. Met meer dan 3.000 zonuren per jaar, korte afstanden en betaalbaar openbaar vervoer beleef je in weinig tijd veel variatie, het hele jaar door.

[TIP] Tip: Gebruik ” in Griekse zoekmachines voor actuele Malta-informatie.

Must-sees en activiteiten

Begin in Valletta, waar je bij St. John’s Co-Cathedral gouden barok ziet en bij de Upper Barrakka Gardens uitkijkt over de Grand Harbour en de Drie Steden. Slenter door Mdina, de stille middeleeuwse stad, en neem een dgajsa-bootje naar Vittoriosa voor eeuwenoude forten. Voor prehistorie bezoek je aar Qim en Mnajdra aan zee en, als je op tijd boekt, het ondergrondse Hypogeum. Op Gozo beklim je de Cittadella in Victoria, ontdek je de gantija-tempels en ga je bij Dwejra duiken of snorkelen bij de Blue Hole en Inland Sea.

Comino trek je in voor helder water bij de Blue Lagoon; ga vroeg of laat om de drukte te vermijden. Aan de zuidkust proef je sfeer in Marsaxlokk en neem je een duik bij St. Peter’s Pool. Voor natuur zijn de Dingli Cliffs en kustroutes rond Melliea top, met stranden als Golden Bay en Melliea Bay. Actie vind je met duiken naar wrakken, kajakken langs kliffen, boottochten rond de eilanden en avondjes uit in Sliema en St. Julian’s.

Historische steden: valletta, mdina en de drie steden

In Valletta wandel je door een strak stratenplan langs bastions, auberges en houten balkons; stap binnen bij St. John’s Co-Cathedral voor barok en de Caravaggio, kijk uit over de Grand Harbour vanaf de Upper Barrakka en hoor de Saluting Battery knallen. Mdina, de stille stad, trakteert je op smalle stegen, honingkleurige gevels en vergezichten vanaf de bastions; de kathedraal van Sint-Paulus en het aangrenzende museum geven context.

Aan de overkant van de haven liggen de Drie Steden: Birgu (Vittoriosa) met Fort St. Angelo en de jachthaven, Cospicua (Bormla) met imposante dokwallen, en Senglea (Isla) met de Gardjola-watchtower. Pak een traditionele dgajsa-boot vanuit Valletta en combineer historie, maritieme sfeer en fotogenieke kades in één compacte route.

Natuur en eilanden: gozo, comino (incl. blue lagoon) en kustroutes

Op Gozo vind je een groener, rustiger landschap met terrassen, zoutpannen en spectaculaire kliffen; bij Dwejra kun je duiken of snorkelen rond de Blue Hole en de Inland Sea, terwijl Ramla Bay uitblinkt met rood zand en Wied il-Gasri als smalle kloof uitmondt in een fotogenieke baai. Comino is autovrij en draait om kristalhelder water: ga vroeg of later op de dag naar de Blue Lagoon, neem water en schaduw mee en zwem naar Cominotto of zoek de rust van de Crystal Lagoon.

Voor kustroutes zijn de Dingli Cliffs magisch bij zonsondergang en is het pad tussen Golden Bay en Gajn Tuffiea een korte, panoramische hike. Let op seizoenswind; bij stevige maestral kies je beter voor beschutte baaien aan de oost- of zuidkust.

Stranden, duiken en outdoor avonturen

Voor zand en zon zit je goed bij Golden Bay, Gajn Tuffiea en Melliea Bay, terwijl Paradise Bay en op Gozo Ramla Bay knallen met helder water en mooie uitzichten. Malta is een top duikbestemming met zicht tot 30 meter, grotten en wrakken: denk aan de Blue Hole en Inland Sea op Gozo, de P29 en Tugboat Rozi bij irkewwa en de Um El Faroud bij Wied i-urrieq.

Veel stekken zijn kantduiken, ideaal als je flexibel wilt plannen. Zin in actie? Ga kajakken langs kliffen, suppen in beschutte baaien of rotsklimmen bij Wied Babu en Marr ix-Xini. Wandelaars scoren panoramische paden langs de Dingli Cliffs; check wind en stroming en kies bij noordenwind voor oost- of zuidkust.

[TIP] Tip: Boek Blue Lagoon vroeg of laat; mijd middagdrukte en hitte.

Praktische voorbereiding

Malta bezoek je het prettigst in april-juni en september-oktober, wanneer het warm en zonnig is zonder extreme hitte; juli en augustus zijn druk en heet, winters zijn zacht maar natter. Je vliegt in ongeveer drie uur vanaf Amsterdam of Brussel naar MLA (Luqa). Als EU-reiziger reis je met ID-kaart of paspoort, je betaalt met de euro en je telefoon roamt volgens je EU-bundel. Je rijdt links, dus check je huurauto op volledige verzekering en parkeerbeleid; bussen zijn goedkoop maar in de spits traag, taxi-apps zoals Bolt en eCabs zijn handig. Voor eilandhoppen pak je de ferry irkewwa-Marr (Gozo) of de Fast Ferry tussen Valletta en Gozo; bootjes naar Comino vertrekken vooral vanuit Marfa en irkewwa.

Neem een type G-stekker of adapter, zonnebescherming en waterschoenen voor rotsstranden. Kraanwater is veilig maar smaakt mineraal; veel reizigers kiezen voor gefilterd of gebotteld. Voor kerken is bedekte schouders gepast. Zorg voor EHIC en reisverzekering, noteer noodnummer 112 en check wind- en kwallenmeldingen bij stranddagen. Engelsen Maltees helpt, maar met Engels kom je overal.

Beste reistijd en klimaat per seizoen

Malta heeft een mild mediterraan klimaat met meer dan 3.000 zonuren per jaar, waardoor je bijna het hele jaar door goed zit. In de lente (maart tot mei) is het 18-24°C, alles staat in bloei en je wandelt of fietst zonder hittepiek; zwemmen kan vaak vanaf eind mei. De zomer (juni tot september) is heet en droog, 28-35°C, met zeewater rond 24-27°C; drukker en duurder, dus plan vroeg en zoek schaduw op.

De herfst (september tot november) is ideaal: warm zeewater, minder drukte en af en toe een onweersbui. De winter (december tot februari) is zacht, 12-17°C, natter en soms winderig, perfect voor cultuur en hikes. Let op wind: de koele maestral geeft verfrissing, terwijl de warme sirocco (Xlokk) juist voor zwoele dagen zorgt.

Vervoer: bus, auto (links rijden) en ferry

Deze vergelijking helpt je snel kiezen tussen bus, auto (links rijden) en ferry op Malta (), met praktische info over kosten, snelheid en wanneer welk vervoer het handigst is.

Kern: op Malta () is de bus goedkoop en handig in stedelijke zones, de auto geeft vrijheid maar vereist links rijden, en de ferry’s bieden snelle verbindingen naar/van Gozo en over de havens.

Met de bus kom je vrijwel overal op Malta en Gozo; ritten zijn goedkoop, je betaalt makkelijk met contactloos of een Tallinja-kaart, maar reken in de spits op volle bussen en vertraging. Een huurauto geeft vrijheid voor afgelegen baaien en avondritten, maar je rijdt links, wegen zijn soms smal en parkeren in Valletta, Sliema en St. Julian’s kan lastig zijn; kies een compacte auto en een verzekering met lage eigen bijdrage.

Snelheidslimieten zijn laag en flitsers komen voor, dus rij defensief. Voor eilandhoppen pak je de ferry irkewwa-Marr (Gozo) of de Fast Ferry tussen Valletta en Gozo; naar Comino gaan kleine boten vanuit Marfa en irkewwa. Binnen de havens zijn ook korte veerdiensten, zoals Valletta-Sliema en Valletta-Drie Steden.

Budget, betaalmiddelen en veiligheid

Op Malta betaal je met de euro en bijna overal werkt contactloos met pinpas of creditcard; neem toch wat contant geld mee voor kleine kiosken, bootjes en markten. Geldautomaten staan in alle toeristische plaatsen, kies bij pinnen of betalen altijd voor afrekenen in euro om dure omrekenkosten te vermijden. Reken in restaurants op 5-10% fooi als er geen service charge staat. Je budget schommelt sterk per seizoen: in juli en augustus zijn hotels en huurauto’s duidelijk duurder, terwijl bussen en ferries het hele jaar betaalbaar blijven.

Malta is overwegend veilig, maar let in drukke zones op zakkenrollers en in het verkeer op krappe straten en links rijden. Bij zwemmen check je wind, stroming en kwallen. Noodnummer 112 werkt eilandbreed; met EHIC en reisverzekering zit je goed voor zorg.

[TIP] Tip: Neem adapter voor type G-stekkers en voldoende zonnebrand mee.

Cultuur, taal en eten

Malta voelt als een mediterrane smeltkroes waar je Italiaanse flair, Arabische invloeden en een vleugje Britse erfenis (links rijden en rode telefooncellen) in één straat ziet. De nationale taal is Maltees, een Semitische taal die je met het Latijnse alfabet schrijft, naast Engels als tweede officiële taal; je pikt snel woorden op zoals mela (oké) en grazzi (dank je). Dorpen vieren in de zomer hun festa, een dorpsfeest met processies en spectaculaire vuurwerken, terwijl traditionele zang, gana genoemd (improviserende volkszangers), nog steeds klinkt in cafés. Architectuur draait om honingkleurige kalksteen, barokke kerken en houten balkons die straten een warme gloed geven.

Aan tafel proef je de mix het sterkst: pastizzi (knapperige deeghapjes met ricotta of erwt), stuffat tal-fenek of fenkata (konijnenstoof en -diner met vrienden), lampuki in het seizoen, kapunata (Maltese ratatouille) en ob bi-ejt of ftira (brood met tomaat, olie, kappertjes en tonijn). Zoet sluit je af met imqaret (dadeldeeg). Je drinkt Cisk-bier of Kinnie, een bittersinaas-appel soda die verrassend verfrist. Eten draait om delen en lange lunches op zondag, en je merkt dat gastvrijheid hier vanzelf gaat, wat je ervaring meteen persoonlijk en gemoedelijk maakt.

Taal en tradities die je snel oppikt

Op Malta red je je prima met Engels, maar je hoort overal Maltees, een mix van Semitische klanken met veel Italiaanse invloeden. Een paar woorden heb je zo te pakken: bonu (goedemorgen), grazzi (dank je), jekk jogbok (alsjeblieft) en het allround woord mela (oké/goed dan). In de zomer beleef je de dorps-festas met processies, bandclubs, vlaggen en knallend vuurwerk; in kerken is bedekte schouders dragen wel zo respectvol.

Zondags eet je uitgebreid met familie, en als je wordt uitgenodigd, deel je gewoon mee van alles wat op tafel staat. Aan zee vallen de kleurrijke luzzu-boten met het “oog” meteen op. ’s Avonds flaneer je langs de boulevards in Sliema en St. Julian’s, groet je buren, neem je een ijsje en merk je dat tijd hier net wat losser wordt genomen, begeleid door regelmatig klokkengelui.

Maltese keuken: wat je echt moet proeven

De Maltese keuken is zonnig, hartig en gemaakt om te delen. Dit zijn de smaken die je trip onvergetelijk maken.

• Streetfood en broodklassiekers: pastizzi (krokante bladerdeeghapjes met ricotta of kruidige erwtpuree); ob bi-ejt of ftira – knapperig brood met tomaat, olijfolie, kappertjes en tonijn; en bigilla, een romige tuinbonendip om met brood te scheppen.
• Van land en zee: stuffat tal-fenek, de rijke konijnenstoof die je vaak deelt tijdens een fenkata; seizoensvis lampuki, gegrild of in een hartige pie; en aljotta, een geurige vissoep die aan de kust het best smaakt.
• Kaas, zoet en drinken: gbejna (zacht of gerijpt, van geiten- of schapenmelk); imqaret (warme dadeldeegpakketjes) en qagaq tal-gasel als zoete afsluiters; met daarbij een koude Cisk of een glas Kinnie, de iconische bittersinaas-limonade.

Proef dit in lokale pastizzerias, strandkiosken en familierestaurants. Zo ontdek je in een paar happen de ziel van Malta.

Feesten en evenementen door het jaar

Het jaar op Malta begint muzikaal met het Valletta Baroque Festival in januari en kleurt daarna uitbundig tijdens carnaval in februari, met praalwagens in Valletta en Nadur (Gozo). In de lente beleef je Goede Vrijdagprocessies en het Malta International Fireworks Festival eind april of mei boven de Grand Harbour. De zomer is non-stop feest: elk dorp viert zijn festa met bandclubs en vuurwerk, je danst gratis bij Isle of MTV (juni/juli) en geniet van het Malta Jazz Festival in juli, plus wijnfestivals in de tuinen van Valletta.

In september hangt er patriottische sfeer rond Independence Day (21/9). Het najaar brengt Notte Bianca en Birgu by Candlelight in oktober, gevolgd door de Rolex Middle Sea Race, terwijl december knus is met Republic Day (13/12) en kerstmarkten.

Veelgestelde vragen over

Wat is het belangrijkste om te weten over ?

is Malta: een eilandstaat in de Middellandse Zee met Malta, Gozo en Comino. Hoofdstad Valletta, euro als munt, links rijden, talen Maltees en Engels, rijke geschiedenis (Ridders), zonnig klimaat en kristalhelder water.

Hoe begin je het beste met ?

Begin met kiezen van seizoen (lente/herfst ideaal), boek verblijf rond Valletta/Sliema, regel Tallinja-buskaart of huurauto (links). Plan Valletta, Mdina, Drie Steden, Gozo en Blue Lagoon; check ferry/bus-tijden en budget euro/kaart.

Wat zijn veelgemaakte fouten bij ?

Veelgemaakte fouten: zon/hitte onderschatten, geen waterschoenen meenemen voor rotsstranden, Blue Lagoon niet vroeg boeken, busvertragingen negeren, links rijden onderschatten op smalle wegen, kerkbezoek zonder gepaste kleding, en festas/knalvuurwerk geluid ’s avonds vergeten.